บทเรียนวิชาการอิสลาม ศูนย์อิสลามศึกษามัสยิดดาริสสลาม
ประจำวันเสาร์ที่ 28 ม.ค. 2566
บทเรียนวิชาฟิกฮ์ (หมวดอิบาดาต)
อาจารย์ดาวุด รอมาน
เรื่อง : มารยาทของการขับถ่าย
“พึงทราบเถิดว่า ! ขออัลลอฮ์โปรดประทานความสำเร็จให้แก่ท่านและบรรดามุสลิมทั้งหมด แท้จริงศาสนาของเรานั้นเป็นศาสนาที่พร้อมสมบูรณ์ พระองค์ไม่ละเลยสิ่งใดที่เป็นความต้องการของผู้คนในด้านศาสนาและด้านโลกเว้นแต่ได้อธิบายไว้หมดแล้ว”
หนึ่งในเรื่องที่ว่าคือมารยาทของการขับถ่าย เพื่อเป็นการจำแนกระหว่างมนุษย์ที่พระองค์ให้เกียรติกับสัตว์ ศาสนาเราเป็นศาสนาแห่งความสะอาด จึงมีเรื่องมารยาทด้านศาสนาที่จะได้กระทำในขณะเข้าห้องน้ำและขณะขับถ่าย
เมื่อมุสลิมต้องการเข้าห้องน้ำเพื่อขับถ่าย ศาสนาชอบให้ปฏิบัติดังต่อไปนี้คือ:-
- กล่าว “บิสมิลลาฮ์ อะอูซุบิ้ลลาฮ์ มินัลคุบุซิ วัลค่อบาอิส”
((ฉันขอความคุ้มครองต่ออัลลอฮ์ให้พ้นจากชัยฏอนตัวผู้และตัวเมีย))
แล้วก้าวเท้าซ้ายเข้าไปก่อน
• ก้าวเท้าขวาออกมาก่อน แล้วกล่าวว่า: ฆุฟรอนะก้า อัลฮัมดุลิ้ลลาฮิลละซี อัสหะบ้า อันนิลอะซา วะอาฟานี ((ฉันขออภัยโทษต่อพระองค์ มวลการสรรเสริญเป็นของพระองค์ที่ทรงขจัดอันตรายให้พ้นไปจากฉันและทำให้ฉันปลอดภัย)) เพราะข้างขวาจะถูกใช้ในเรื่องที่มีเกียรติและสวยงาม ส่วนข้างซ้ายจะถูกใช้ในเรื่องขจัดสิ่งไม่ดีและในเรื่องทำนองนี้
- เมื่อต้องการขับถ่ายในที่โล่งที่ไม่ใช่ห้องสุขา ชอบให้กระทำดังนี้คือ:-
•ให้ออกไปให้ไกลจากผู้คน โดยไปยังที่ว่าง ให้พ้นจากสายตาผู้คนโดยมีต้นไม้หรือกำแพงบังหรืออื่นๆ
• ห้ามหันหน้า หันหลังไปทางกิบละห์ในขณะขับถ่าย แต่ให้หันข้างให้กิบละห์ เพราะท่านนบีซอลลัลลอฮัอะลัยฮิวะซัลลัมห้ามหันหน้า หันหลังไปทางกิบละห์ขณะขับถ่าย
•ต้องระวังการกระเซ็นของปัสสาวะอย่าให้เปื้อนร่างกายและเสื้อผ้า ให้ปัสสาวะในที่ต่ำเพื่อไม่ให้กระเซ็น
• ไม่อนุญาตให้ใช้มือขวาจับอวัยวะเพศ
• ไม่อนุญาตให้ขับถ่ายตามทางสัญจรของผู้คน ใต้ร่มพักและในแหล่งน้ำใช้ เพราะท่านนบีซอลลัลลอฮัอะลัยฮิวะซัลลัมห้ามในเรื่องดังกล่าว เพราะมันเป็นการทำร้าย ทำอันตรายผู้คน
•อย่าเอาสิ่งที่มีพระนามของอัลลอฮ์หรือมีกุรอ่านเข้าไปในที่ขับถ่าย หากกลัวว่าสิ่งที่มีพระนามของอัลลอฮ์จะหายก็อนุญาตให้พาเข้าไปได้แล้วปิดให้เรียบร้อย
• ไม่ควรพูดคุยในขณะขับถ่าย เพราะมีหะดีษว่าอัลลอฮ์โกรธในเรื่องนี้
• ห้ามอ่านกุรอาน
เมื่อขับถ่ายเสร็จแล้วให้ทำความสะอาดด้วยน้ำ (อิสตินญาอ์)หรือด้วยหิน(อิสติจมาร)หรือไม่ก็ด้วยสิ่งที่มาทดแทน หากว่าใช้ทั้งสองอย่างถือว่าดีที่สุด หากใช้อย่างหนึ่งใดก็ถือว่าพอเพียงแล้ว
อิสติจม้าร
อิสติจม้าร:การทำความสะอาดหลังขับถ่ายด้วยก้อนหินหรือสิ่งที่มาทดแทนอันได้แก่ กระดาษหยาบ เศษผ้าและอื่นๆที่ใช้ทำความสะอาดและซับทางออกปัสสาวะ อุจจาระได้ มีข้อปฏิบัติดังนี้คือ:-
(1) ต้องเช็ดสามครั้งขึ้นไปหากต้องการ
(2)ไม่อนุญาตให้ใช้กระดูกและมูลสัตว์ เพราะท่านนบีซอลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมห้ามในเรื่องนี้
(3)จำเป็นต้องชำระทางออกให้สะอาด เพื่อไม่ให้นายิสติดอยู่บนร่างกายและไม่ให้มันย้ายที่จากร่างกายมาสู่เสื้อผ้า
• นักฟุก้อฮาอ์บางท่านกล่าวว่า:อิสตินญาอ์และอิสติจม้ารเป็นหนึ่งในเงื่อนไขที่ทำให้การอาบน้ำละหมาดถูกต้อง จำเป็นต้องทำก่อนการอาบน้ำละหมาด หากว่าอาบนำ้ละหมาดก่อนถือว่าใช้ไม่ได้ เพราะหะดีษของท่านมิกด้าด ที่เป็นมุตตะฟักอลัยฮ์ว่า :ท่านนบีได้ล้างอวัยวะเพศต่อมาก็อาบน้ำ ละหมาด
อิหม่ามนะวะวีย์กล่าวว่า:ซุนนะห์ให้ทำอิสตินญาอ์ก่อนอาบน้ำละหมาด เพื่อออกจากข้อขัดแย้งและปลอดจากการทำให้เสียการทำความสะอาด
จงรักษาเรื่องการทำความสะอาด
จงรักษาเรื่องการทำความสะอาดปัสสาวะ เพราะว่าการไม่รักษาการทำความสะอาดปัสสาวะเป็นเหตุของการถูกลงโทษในหลุมศพ รายงานจากท่านอบูฮุรอยเราะห์ รอฎิยัลลอฮุอันฮุกล่าวว่า:ท่านรอซูลุลลอฮิซอลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมกล่าวว่า:
اسْتَنْزِهُوا مِنَ الْبَوْلِ فَإِنَّ عَامَّةَ عَذَابِ الْقَبْرِ مِنْهُ
(( จงทำความสะอาดจากการปัสสาวะเถิด เพราะการลงโทษในหลุมศพส่วนมากแล้วมาจากมัน))
[บันทึกโดยอัตตอบรอนี]
ผลดีของการทำความสะอาดอย่างสมบูรณ์
ความสมบูรณ์แบบของการทำความสะอาดจะทำให้สะดวดง่ายดายในการอิบาดะห์ ช่วยทำให้เกิดความสมบูรณ์ในการทำอิบาดะห์ตามบัญญัตศาสนา
อิหม่ามอะหมัดรอฮิมะฮุลลอฮ์ได้บันทึกว่า:
ชายคนหนึ่งจากซอฮาบะห์ของท่านนบีซอลลัลลอฮัอะลัยฮิวะซัลลัมได้เล่าว่า:ท่านรอซูลุลลอฮ์ได้นำละหมาดซุบฮิ ท่านอ่านซูเราะห์อัรรูมแล้วท่านก็ลังเล เมื่อท่านละหมาดเสร็จจึงกล่าวว่า: “แท้จริงอัลกุรอ่านทำให้เราสับสน เพราะว่าในกลุ่มพวกท่านที่ละหมาดร่วมกับเรานั้นมีคนที่อาบน้ำละหมาดไม่ดี ดังนั้นผู้ใดที่จะละหมาดร่วมกับเราจงอาบน้ำละหมาดให้ดี))
อัลลอฮ์ทรงยกย่องชาวมัสยิดกุบาอ์ด้วยคำที่ว่า:
فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ
((ในมัสยิดมีบรรดาผู้ชายรักที่จะทำความสะอาดและอัลลอฮ์ทรงบรรดาผู้ทำความสะอาด)) เมื่อพวกเขาถูกถามวิธีการทำความสะอาดที่ว่า พวกเขาตอบว่า: เราทำความสะอาดด้วยหินและตามด้วยการใช้น้ำ [บันทึกโดยอัลบัซซ้าร]
เรื่องที่ควรระวังคือ คนทั่วไปบางคนคิดว่าการทำอิสตินญาอ์เป็นส่วนหนึ่งของการอาบน้ำละหมาด ดังนั้นเมื่อเขาจะอาบน้ำละหมาดจึงเริ่มต้นด้วยอินตินญาอ์ ทั้งๆที่ก่อนหน้านี้เขาก็ทำอิสตินญาอ์แล้วหลังการขับถ่าย นี่เป็นความเข้าใจผิด เพราะอิสตินญาอ์ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของการอาบน้ำละหมาด ที่ของมันคือหลังการขับถ่ายไม่จำเป็นต้องทำซ้ำอีกหากว่าไม่มีเหตุที่ทำให้จำเป็นต้องทำนั่นคือการขับถ่ายและทางออกมันเปื้อนนายิส
พี่น้องมุสลิม นี่คือศาสนาของเราเป็นศาสนาที่รักษาความสะอาด มีมารยาทที่ดีงามที่สุด รวมไว้ทุกสิ่งที่มุสลิมต้องการและทุกสิ่งทีเหมาะสม ไม่ละเลยสิ่งที่เป็นประโยชน์สำหรับเรา มวลการสรรเสริญเป็นของอัลลอฮ์ เราขอต่อพระองค์ให้มีความมั่นคงในศาสนานี้ มีประจักษ์ชัดในข้อตัดสินของศาสนา และทำตามบัญญัติศาสนาด้วยความบริสุทธิ์ใจต่อพระองค์ เพื่ออามัลของเราจะถูกต้องและถูกตอบรับด้วยเถิด
- จากหนังสืออัลมุลัคคอส อัลฟิกฮี /เชค ซอลิห์ อัลเฟาซาน